Khi bước qua tuổi 30, tôi tin rằng hầu hết chúng ta đều từng trải qua một cảm giác lo lắng nào đó về tài chính. Trước kia, ở tuổi 20, tôi cũng từng nghĩ chỉ cần một công việc ổn định là đủ, chỉ cần mỗi tháng có lương đều đặn thì cuộc sống sẽ không gặp biến động lớn. Nhưng càng đi xa hơn, tôi càng hiểu rằng mọi thứ không hề chắc chắn như mình tưởng.
Một biến cố sức khỏe, một đợt suy thoái kinh tế, hay chỉ đơn giản là quyết định cắt giảm nhân sự từ công ty cũng có thể khiến toàn bộ thu nhập bị gián đoạn. Và khi bạn có gia đình, con nhỏ, những khoản chi tiêu cố định hàng tháng sẽ trở thành một áp lực khổng lồ. Đó là lúc tôi nhận ra: dựa vào duy nhất một nguồn thu nhập giống như đi trên một sợi dây mỏng chỉ cần một cú gió mạnh, tất cả sẽ đứt gãy.
Vì thế, tôi đã bắt đầu hành trình xây dựng nguồn thu nhập thứ 2 và thứ 3. Và điều bất ngờ là, thứ giúp tôi tạo ra chúng không phải sự may mắn, cũng không phải vốn liếng lớn, mà chính là kỹ năng tự học.
Vì sao chúng ta cần nhiều hơn một nguồn thu nhập?
Có thể bạn đang kiếm được một khoản lương ổn định, đủ để nuôi sống gia đình, thậm chí còn có chút tích lũy. Nhưng bạn có chắc rằng nguồn thu đó sẽ bền vững trong 5 năm hay 10 năm tới? Kinh tế thay đổi quá nhanh, ngành nghề cũng thay đổi từng ngày. Nếu bạn chỉ có một nguồn thu, bạn sẽ mãi bị phụ thuộc vào nó và sự an toàn chỉ là ảo giác.
Khi có nhiều nguồn thu nhập, bạn sẽ thấy mình nhẹ nhõm hơn. Sau nhiều năm đứng ở vị trí nhà tuyển dụng, tôi hiểu rõ cơ hội nghề nghiệp sẽ hẹp lại khi ở độ tuổi 30+. Chính vì vậy tôi đã sớm bắt đầu tìm kiếm thêm dòng tiền từ việc làm thêm công việc thứ 2 bằng cách tăng năng suất ở công việc chính.
Không chỉ vậy, nhiều dòng tiền song song cũng giúp tôi tăng tốc tích lũy nhanh hơn. Mục tiêu tài chính mà trước kia tôi nghĩ phải mất 10 năm mới đạt, thì nay rút ngắn chỉ còn 5–7 năm. Một điều quan trọng nữa: nhiều nguồn thu chính là tấm đệm chống rủi ro trong khủng hoảng. Khi Covid ập đến, công việc chính của tôi bị ảnh hưởng, nhưng nhờ có nguồn phụ từ kinh doanh online mà tôi vẫn xoay xở được. Nếu chỉ dựa vào lương, có lẽ tôi đã kiệt sức từ lâu.
Tự học: chiếc chìa khóa mở ra dòng tiền mới
Đến đây, nhiều bạn sẽ hỏi: “Vậy tôi phải làm gì để có thêm nguồn thu?” Câu trả lời ngắn gọn của tôi là: tự học.
Hầu hết những dòng tiền mà bạn chưa có bây giờ đều đến từ những kỹ năng bạn chưa biết. Và cách duy nhất để sở hữu chúng chính là học. Điều này nghe có vẻ hiển nhiên, nhưng không phải ai cũng coi tự học là một kỹ năng quan trọng. Nhiều người chờ đợi được đào tạo, chờ ai đó dạy, chờ đến khi “đủ điều kiện”. Nhưng thật ra, khi bạn bước sang tuổi 30, thời gian không còn là thứ có thể phung phí nữa.
Tôi đã tự học rất nhiều thứ để tạo ra nguồn thu mới: từ kỹ năng viết lách, đến kinh doanh online, đến kỹ năng quản lý tài chính cá nhân. Mỗi một kỹ năng giống như một hạt giống, có hạt nảy mầm rất nhanh, có hạt phải vài năm sau mới đơm hoa kết trái. Nhưng chắc chắn một điều, chẳng có kỹ năng nào là vô ích.
Khi bạn coi tự học là thói quen, bạn sẽ thấy mình chủ động hơn hẳn. Bạn không còn phụ thuộc vào một lớp học, một giáo viên hay một khóa đào tạo nào. Bạn có thể học từ sách, từ những video miễn phí, từ kinh nghiệm của người đi trước. Quan trọng là bạn biết cách thực hành song song để biến kiến thức thành kỹ năng thực tế.
Tôi đã bắt đầu từ đâu?
Lúc tôi mới nhận ra tầm quan trọng của nhiều nguồn thu, tôi không hề có ý tưởng nào rõ ràng. Tôi chỉ biết rằng mình cần học một thứ gì đó có thể tạo ra tiền. Và tôi bắt đầu từ chính công việc hiện tại.
Trong công việc văn phòng, tôi nhận thấy nhiều quy trình lặp đi lặp lại tốn rất nhiều thời gian. Tôi tự học cách dùng công cụ tự động hóa để giải quyết chúng. Chỉ vài tháng sau, tôi không chỉ giúp bản thân nhẹ gánh hơn, mà còn bắt đầu nhận được những lời mời hỗ trợ từ công ty khác. Đó chính là nguồn thu thứ 2 đầu tiên.
Sau đó, tôi lại tự học về kinh doanh online. Tôi bắt đầu rất nhỏ, chỉ bán vài sản phẩm trên mạng xã hội. Lúc đầu lời lãi chẳng bao nhiêu, nhưng nhờ kiên trì học hỏi và điều chỉnh, nó dần trở thành nguồn thu chủ đạo. Giờ đây, tôi có thể tự tin nói rằng nếu một nguồn thu nào đó ngừng lại, tôi vẫn còn những dòng tiền khác nuôi dưỡng cuộc sống.
Cách để bạn bắt đầu hành trình này
Nếu bạn đang ở tuổi 30 và muốn có thêm nguồn thu, tôi gợi ý một lộ trình đơn giản mà tôi đã trải qua. Trước hết, hãy chọn một kỹ năng có khả năng sinh ra tiền và phù hợp với bạn. Nếu bạn giỏi viết, hãy thử viết content, copywriting. Nếu bạn khéo ăn nói, có thể học bán hàng online hoặc làm dịch vụ tư vấn. Nếu bạn yêu thích công nghệ, có thể thử học thiết kế, chỉnh sửa video hoặc lập trình. Còn nếu bạn nghĩ mình không giỏi gì đặc biệt, hãy bắt đầu ngay từ công việc hiện tại. Bất cứ nghề nào cũng có thể mở rộng nếu bạn chịu học cách nâng cấp nó.
Sau khi chọn kỹ năng, điều quan trọng nhất là học và thực hành song song. Đừng chỉ học lý thuyết. Tôi thường đặt mục tiêu cho mình trong thời gian ngắn nhất phải áp dụng được một kỹ năng mới vào thực tế. Khi đã có kết quả nhỏ, bạn hãy bắt đầu kiếm tiền ở quy mô nhỏ: nhận vài dự án freelancer, bán sản phẩm thử nghiệm như làm cộng tác viên, hoặc hợp tác với người có kinh nghiệm hơn.
Từ những thử nghiệm nhỏ ấy, bạn sẽ có dữ liệu để biết nên đi tiếp hay đổi hướng. Khi dòng tiền phụ bắt đầu ổn định, bạn hãy nghĩ đến việc tối ưu và mở rộng. Có thể nâng giá, tăng số lượng khách hàng, hoặc dùng lợi nhuận để học thêm một kỹ năng mới. Và thế là bạn đã tiến gần hơn đến nguồn thu thứ 3.
Bài học tôi rút ra
Sau nhiều năm tự học và xây dựng nguồn thu, tôi nhận ra một điều: tạo thêm thu nhập không phải để làm giàu thật nhanh, mà để sống tự do và an tâm hơn. Khi không còn phụ thuộc duy nhất vào một công việc, tôi có thể chọn cách sống phù hợp với mình, dành thời gian cho gia đình và chăm sóc sức khỏe mà không còn lo lắng quá nhiều về tiền bạc.
Điều đáng nói hơn là kỹ năng thì không bao giờ mất đi. Tiền có thể tiêu hết, cơ hội có thể vụt qua, nhưng kỹ năng bạn tích lũy được sẽ theo bạn suốt đời. Mỗi khi có biến cố, kỹ năng ấy lại mở ra cánh cửa mới.
Lời kết: Tự học để tạo nguồn thu nhập phụ
Nếu bạn đã bước sang tuổi 30, tôi muốn chia sẻ với bạn một điều chân thành: hãy bắt đầu tự học ngay hôm nay. Đừng đợi khi khủng hoảng xảy ra mới nghĩ đến việc tạo thêm thu nhập. Chỉ cần bạn kiên trì học một kỹ năng trong 6 tháng hay 1 năm, bạn sẽ thấy một phiên bản khác của chính mình: tự tin hơn, độc lập hơn và an toàn hơn về tài chính.
Nguồn thu nhập thứ 2 hay thứ 3 không tự nhiên mà có. Chúng là kết quả của sự học hỏi, rèn luyện và dám thử nghiệm. Và một khi bạn đã có thêm dòng tiền ngoài công việc chính, bạn sẽ thấy tự do thực sự không còn xa nữa.