Câu chuyện chiếc laptop và bài học đầu tiên
Ngày còn là sinh viên năm nhất, anh từng nghĩ mục tiêu to lớn nhất của mình là mua một chiếc laptop mới. Không phải vì anh mê công nghệ, mà đơn giản để khỏi thua kém bạn bè. Anh tin rằng khi có laptop mới, mọi thứ sẽ khác hẳn: học tập tốt hơn, làm việc nhanh hơn, cơ hội kiếm tiền cũng nhiều hơn.
Nhưng rồi điều gì xảy ra? Sau vài tuần, cảm giác hân hoan biến mất. Chiếc laptop vẫn nằm đó, anh vẫn là anh. Và câu hỏi xuất hiện: “Tiếp theo là gì?”. Câu hỏi ấy đã khiến anh nhận ra rằng, để không lạc lối trong cuộc đời, các em cần một mục tiêu lớn, một ngọn hải đăng dẫn đường, thay vì chỉ chạy theo những mong muốn nhất thời.
Trong bài viết này, anh sẽ chia sẻ với các em cách xác định mục tiêu cuộc đời, một điều mà bất kỳ người trẻ nào, đặc biệt là các em từ 18 tuổi trở lên, đều cần để định hướng tương lai. Anh sẽ hướng dẫn các em từng bước, từ việc tìm ra mục tiêu lớn nhất đến cách chia nhỏ nó thành những việc cụ thể mà các em có thể làm ngay hôm nay. Phương pháp này không chỉ giúp các em biết mình muốn gì, mà còn giúp các em luôn rõ ràng về con đường phía trước. Hãy cùng bắt đầu nhé!
Mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu lớn: Sự khác biệt là gì?
Khi anh mua được chiếc laptop, anh nhận ra rằng những mục tiêu như mua một món đồ, đi du lịch, hay thậm chí là mua nhà, mua xe, đều chỉ là những chặng nghỉ ven đường. Chúng quan trọng, nhưng chúng không thể là đích đến cuối cùng của cuộc đời. Nếu các em chỉ đặt những mục tiêu ngắn hạn như thế, mỗi lần đạt được, các em sẽ lại rơi vào cảm giác trống rỗng, không biết mình phải làm gì tiếp theo. Anh đã từng ở trong trạng thái đó, và anh biết nó có thể khiến các em mất phương hướng.
Ngược lại, mục tiêu lớn là thứ các em có thể theo đuổi suốt đời. Nó giống như một ngọn núi cao mà các em luôn hướng tới, còn những mục tiêu nhỏ là những bậc thang giúp các em leo lên đỉnh núi ấy. Ví dụ, mục tiêu lớn của anh là đạt được tự do tài chính và sống một cuộc đời có ý nghĩa. Tự do tài chính nghĩa là anh không còn bị tiền bạc chi phối, có thể làm những điều mình yêu thích mà không lo lắng về tài chính. Sống có ý nghĩa là mỗi ngày trôi qua, anh cảm thấy mình đang tạo ra giá trị, không chỉ cho bản thân mà còn cho những người xung quanh.
Vậy làm sao để các em tìm được mục tiêu lớn của mình? Đừng lo, anh sẽ chia sẻ một phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả mà anh gọi là “cây mục tiêu”. Phương pháp này không chỉ giúp các em xác định mục tiêu cuộc đời mà còn biến nó thành những việc cụ thể, dễ áp dụng.
Phương pháp “cây mục tiêu”: Cách xác định mục tiêu cuộc đời
Anh gọi phương pháp này là “cây mục tiêu” vì khi vẽ ra giấy, nó trông giống như một cái cây: từ gốc chính tỏa ra nhiều nhánh lớn và mỗi nhánh lớn lại tách thành những nhánh nhỏ hơn. Đây là cách anh đã sử dụng để tìm ra hướng đi của mình, và anh tin các em cũng có thể áp dụng nó để xác định mục tiêu cuộc đời một cách rõ ràng.
Bước 1: Tìm gốc cây – Mục tiêu lớn nhất của cuộc đời
Hãy bắt đầu bằng một câu hỏi đơn giản nhưng rất quan trọng: “Nếu chỉ được chọn một điều duy nhất để hoàn thành trong đời, em sẽ chọn gì?”. Đừng vội nghĩ đến những thứ cụ thể như mua nhà hay đi du lịch. Hãy nghĩ đến điều lớn lao hơn, điều mà mỗi sáng thức dậy, em cảm thấy đáng để nỗ lực. Có thể đó là tự do tài chính, trở thành một người truyền cảm hứng, hay xây dựng một cuộc sống hạnh phúc cho gia đình.
Ví dụ, mục tiêu lớn của anh là tự do tài chính và sống có ý nghĩa. Tự do tài chính giúp anh có thể làm những điều mình yêu thích mà không lo lắng về tiền bạc, còn sống có ý nghĩa giúp anh cảm thấy mỗi ngày đều đáng sống. Các em không cần phải tìm ra một mục tiêu hoàn hảo ngay từ đầu. Chỉ cần viết ra điều mà em cảm thấy quan trọng nhất vào lúc này. Nó có thể thay đổi theo thời gian và điều đó hoàn toàn bình thường.
Bước 2: Tỏa nhánh lớn – Những mục tiêu trung gian
Sau khi xác định được mục tiêu lớn (gọi là mục tiêu A), hãy tự hỏi: “Để đạt được mục tiêu A, em cần làm gì?”. Những câu trả lời này sẽ trở thành các nhánh lớn (mục tiêu B). Ví dụ, nếu mục tiêu A của em là tự do tài chính, thì mục tiêu B có thể là xây dựng một nguồn thu nhập thụ động, hoặc đạt được một mức thu nhập nhất định mà không cần làm việc liên tục.
Với anh, để đạt được tự do tài chính, anh cần hai thứ: tự do (không phụ thuộc vào bất kỳ ai, được làm điều mình muốn) và tài chính (có dòng tiền thụ động mà anh không cần có mặt suốt ở trong đó). Vì vậy, mục tiêu B của anh là xây dựng thu nhập thụ động, chẳng hạn như từ đầu tư hoặc kinh doanh.
Bước 3: Tách nhánh nhỏ – Những việc cụ thể hơn
Tiếp theo, hãy chia nhỏ mục tiêu B thành những mục tiêu cụ thể hơn (mục tiêu C). Ví dụ, để có thu nhập thụ động, em cần hiểu về đầu tư (như bất động sản, cổ phiếu, hoặc kinh doanh) và có một khoản vốn ban đầu. Để có vốn ban đầu, em cần tiết kiệm một số tiền cụ thể, chẳng hạn 50 triệu đồng trong một năm.
Cứ tiếp tục chia nhỏ như thế, các em sẽ đi từ những mục tiêu lớn lao đến những việc rất cụ thể mà các em có thể làm ngay hôm nay. Ví dụ, để tiết kiệm 50 triệu đồng một năm, em cần tiết kiệm khoảng 4,5 triệu đồng mỗi tháng. Để tiết kiệm được 4,5 triệu đồng mỗi tháng, em cần tăng thu nhập và giảm chi tiêu. Để tăng thu nhập, em có thể học một kỹ năng mới hoặc nâng cấp kỹ năng hiện có. Và để làm được điều đó, em có thể dành một tiếng mỗi ngày để học trong ba tháng. Thấy không, từ một mục tiêu lớn lao, các em đã tìm ra việc cụ thể để làm ngay hôm nay.
Bước 4: Vẽ cây mục tiêu ra giấy
Có một điều quan trọng mà anh muốn nhấn mạnh là hãy viết tất cả những điều này ra giấy. Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần giữ mục tiêu trong đầu là đủ, nhưng anh đã từng nghĩ như vậy và nhận ra nó không hiệu quả. Khi chỉ nghĩ, não bộ của các em dễ bị cảm xúc chi phối hoặc bỏ sót những chi tiết quan trọng. Nhưng khi viết ra, các em buộc phải cụ thể hóa từng bước và nhìn thấy toàn bộ bức tranh của hành trình.
Anh luôn mang theo một cuốn sổ nhỏ để ghi lại ý tưởng bất cứ khi nào chúng xuất hiện. Mỗi lần hoàn thành một nhánh nhỏ, anh gạch bỏ nó. Cảm giác ấy thật sự hứng khởi, như thể các em vừa leo lên một bậc thang mới, tiến gần hơn đến đích. Viết ra giấy không chỉ giúp các em rõ ràng hơn mà còn giúp các em không bị lạc đường.
Ví dụ thực tế về cây mục tiêu
Để các em dễ hình dung, anh sẽ chia sẻ một ví dụ cụ thể về cây mục tiêu mà anh đã áp dụng. Giả sử mục tiêu lớn của em là đạt tự do tài chính ở tuổi 40. Từ đó, các em có thể xây dựng cây mục tiêu như sau:
Đầu tiên, mục tiêu lớn (A) là tự do tài chính ở tuổi 40. Để đạt được điều đó, em cần một nguồn thu nhập thụ động, chẳng hạn 50 triệu đồng mỗi tháng (mục tiêu B). Để có thu nhập thụ động 50 triệu đồng mỗi tháng, em có thể sở hữu 5 căn hộ cho thuê (mục tiêu C). Để mua được 5 căn hộ, em cần một khoản vốn ban đầu, ví dụ 1,5 tỷ đồng (mục tiêu D). Để có 1,5 tỷ đồng, em cần tiết kiệm 300 triệu đồng mỗi năm (mục tiêu E). Để tiết kiệm 300 triệu đồng mỗi năm, em cần kiếm được thu nhập 50 triệu đồng mỗi tháng và giữ chi tiêu dưới 20 triệu đồng mỗi tháng (mục tiêu F). Để đạt được thu nhập đó, em cần học các kỹ năng như quản lý tài chính hoặc đầu tư cơ bản (mục tiêu G). Và để học những kỹ năng này, em có thể bắt đầu bằng việc đọc sách và thực hành (mục tiêu H).
Từ mục tiêu H, em sẽ thấy rõ hôm nay mình cần làm gì: có thể là đọc một chương sách về tài chính cá nhân hoặc đăng ký một khóa học online. Cứ đi ngược từ nhánh nhỏ nhất lên gốc cây, các em sẽ luôn biết mình đang ở đâu và cần làm gì tiếp theo.
Vì sao cây mục tiêu giúp các em không lạc lối?
Phương pháp cây mục tiêu không chỉ giúp các em xác định mục tiêu cuộc đời mà còn giúp các em biến nó thành hiện thực. Nó giống như một tấm bản đồ, giúp các em biết mình đang đứng ở đâu, cần đi đâu và phải làm gì để đến được đích. Khi có một cây mục tiêu rõ ràng, các em sẽ không còn cảm thấy bối rối hay mất phương hướng. Mỗi bước nhỏ các em thực hiện đều là một phần của hành trình lớn và điều đó sẽ mang lại động lực để các em tiếp tục.
Hơn nữa, cây mục tiêu giúp các em linh hoạt. Nếu một nhánh không hiệu quả, các em có thể thay đổi nó mà không làm ảnh hưởng đến gốc cây. Ví dụ, nếu em nhận ra học kỹ năng này không phù hợp, em có thể chuyển sang học kỹ năng khác để bổ trợ thêm. Miễn là các em vẫn hướng tới mục tiêu lớn, mọi con đường đều có giá trị.
Lời khuyên cuối cùng từ anh
Cách xác định mục tiêu cuộc đời không chỉ là một bài tập lý thuyết. Nó là hành động để em kết nối giữa hiện tại và tương lai. Khi em có một cây mục tiêu rõ ràng, em sẽ biết hôm nay phải làm gì để ngày mai tiến gần hơn tới ước mơ. Có thể là tự do tài chính, có thể là xây dựng một gia đình hạnh phúc, hoặc trở thành một người truyền cảm hứng. Dù là gì, hãy để nó đủ mạnh mẽ để mỗi sáng thức dậy, các em thấy mình có lý do để bước tiếp.
Hãy cầm bút lên, vẽ cây mục tiêu của riêng mình, và bắt đầu hành trình. Các nhánh nhỏ sẽ dẫn các em đến gốc rễ thật sự phù hợp với mình. Anh tin rằng, với sự kiên trì và một hướng đi rõ ràng, các em sẽ tìm thấy mục tiêu lớn của cuộc đời và từng bước chinh phục nó. Các em không cần phải có một mục tiêu hoành tráng hay giống bất kỳ ai. Chỉ cần nó là của các em, và nó khiến các em muốn cố gắng mỗi ngày, thì đó chính là mục tiêu đáng để theo đuổi. Nếu có ngày em chán nản hay muốn bỏ cuộc, hãy mở lại trang giấy nơi em đã vẽ cây mục tiêu của mình. Nhìn vào đó, em sẽ biết vì sao mình bắt đầu.
Anh tin rằng, nếu các em kiên trì thực hành cách xác định mục tiêu cuộc đời bằng cây mục tiêu, thì dù xuất phát điểm ở đâu, các em vẫn có thể đi đến một tương lai đủ đầy và ý nghĩa.