Chúng ta đã cùng nhau nói về cách xác định mục tiêu cuộc đời, đã học cách định hướng cho bản thân. Bây giờ, anh muốn dẫn các em đi một bước sâu hơn: làm chủ tài chính cá nhân. Và điều đầu tiên, quan trọng nhất, nền tảng của tất cả, chính là… tiết kiệm.
Nghe hai chữ này, nhiều người trẻ hay lắc đầu, cho rằng nó nhàm chán, rằng cuộc sống chỉ có một lần nên cứ phải tận hưởng cho hết. Nhưng anh tin, khi các em đọc hết bài này, các em sẽ hiểu rằng: tiết kiệm không phải để gò bó bản thân, mà là để mở ra tự do.
Vì sao phải tiết kiệm?
Anh muốn nói với các em một sự thật đơn giản: người biết tiết kiệm chưa chắc đã giàu, nhưng người giàu chắc chắn biết tiết kiệm.
Ngày nay, chúng ta bị bao quanh bởi thông điệp “cứ sống hết mình đi, tiền rồi sẽ có”. Mạng xã hội cho các em thấy những chuyến du lịch sang chảnh, những đôi giày limited, những buổi tiệc xa hoa. Và nhiều người trẻ nghĩ rằng “đời chỉ có một lần, cứ tiêu đi, mai tính sau”.
Nhưng các em ạ, mai này nếu một biến cố bất ngờ xảy ra – người thân bệnh nặng, công việc mất đi, hay một rủi ro tài chính ập đến – thì lúc ấy điều duy nhất có thể cứu mình, chính là số tiền trong tài khoản. Nước mắt, sự hối hận hay những lời xin lỗi chẳng thể thay thế được.
Anh đã từng gặp những hoàn cảnh người thân trên giường bệnh, con cháu chạy vạy khắp nơi mà vẫn không đủ tiền. Cái cảm giác bất lực ấy đau lắm. Và khi các em rơi vào cảnh đó, các em sẽ hiểu: có tiền tiết kiệm không phải để khoe khoang, mà là để không phải cúi đầu trước ai.
Khi có tiền tiết kiệm, các em có lá chắn của riêng mình
Tiết kiệm không chỉ là để dành tiền, mà là cách các em xây dựng những tấm lá chắn tài chính để bảo vệ mình trước sóng gió cuộc đời.
Khi trong tay có 30 triệu, các em đã có chỗ dựa tinh thần. Nếu công việc hiện tại bị chèn ép quá đáng, các em có thể tự tin rời đi, vì vẫn đủ sống thêm vài tháng trong khi tìm cơ hội mới. Cái cảm giác tự do ấy, nếu túi rỗng không thì không bao giờ có.
Khi có 100 triệu, áp lực cơm áo gạo tiền nhẹ đi nhiều. Các em không còn phải tính từng bữa, không còn thấp thỏm mỗi cuối tháng. Giấc ngủ trở nên ngon hơn chỉ vì biết mình có một lớp đệm an toàn.
Đến khi tài khoản có 500 triệu, sự tự tin tăng lên rõ rệt. Một biến cố, một lần thất nghiệp, một cú ngã nào đó cũng không thể đánh gục mình. Các em đã có nền móng vững vàng để đứng dậy.
Có 1 tỷ, các em khoác lên mình một chiếc áo giáp tài chính. 90% rủi ro bất ngờ trong đời sẽ được chặn lại. Một lần ốm đau, một lần thay đổi công việc, một cơ hội cần nắm bắt gấp – tất cả đều nằm trong tầm kiểm soát.
Và nếu một ngày các em tích lũy được 10 tỷ, các em sẽ hiểu rõ nhất điều vĩ đại mà tiền mang lại: không phải đồ hiệu, xe sang, nhà to, mà chính là tự do. Tiền cho các em thêm lựa chọn. Tiền cho các em quyền nói “không” với những điều mình không muốn. Đó mới là giá trị lớn nhất.
Bốn nguyên tắc tiết kiệm mà anh rút ra
Rèn luyện kỹ năng tiết kiệm không có nghĩa là sống keo kiệt hay từ bỏ mọi niềm vui. Có 4 nguyên tắc mà anh đã áp dụng và các em có thể thử ngay để xây dựng thói quen tiết kiệm hiệu quả.
Thứ nhất, chi tiêu đúng chỗ
Cần thì mua, không cần thì bỏ. Khoản nào thật sự thiết yếu thì đừng tiếc, nhưng những khoản “có cũng được, không có cũng chẳng sao” thì tuyệt đối không chi.
Đừng xem nhẹ việc tiết kiệm vài chục nghìn, vài trăm nghìn. Những con số nhỏ hôm nay, sau một thời gian, có thể cứu cả cuộc đời.
Tiết kiệm không đồng nghĩa với hà tiện. Anh vẫn luôn sẵn lòng chi cho những điều thật sự xứng đáng. Mỗi dịp sinh nhật bố mẹ, anh chọn chiếc bánh kem ngon nhất, vì nụ cười hạnh phúc của họ chính là khoản lãi ngọt ngào nhất.
Thứ hai, tránh xa các khoản vay tiêu dùng
Anh đã gặp không ít người trẻ lương 5 triệu nhưng tiêu 10 triệu, mua điện thoại trả góp, mua điện thoại trả góp, hay vay online với lãi suất cao là con đường ngắn nhất dẫn đến nợ nần.
Có thể chịu khổ, nhưng tuyệt đối đừng nghiện vay. Nợ để thỏa mãn cảm xúc nhất thời chính là nợ xấu, nó kéo mục tiêu tài chính của em ngày càng xa. Các em thử nghĩ mà xem, liệu có đáng không khi một chiếc điện thoại mới lại biến mình thành con nợ nhiều năm liền?
Thứ ba, đừng mắc bẫy hư vinh
Anh biết cảm giác muốn sở hữu đồ hiệu, xe sang, điện thoại đời mới. Nhưng niềm vui từ chúng thường chỉ kéo dài vài ngày, trong khi nợ thì có thể đeo bám nhiều năm.
Tiền không sinh ra để mua hết mọi thứ, mà là để mua sự lựa chọn và tự do. Hãy chỉ mua những gì thật sự giúp mình tiến gần hơn đến mục tiêu lớn. Ví dụ, một chiếc điện thoại tốt để phục vụ công việc giúp tăng năng suất lao động thì đó là khoản đầu tư, không phải hoang phí.
Thứ tư, tiết kiệm để đầu tư cho bản thân
Xe đẹp hay đồ công nghệ đều nhanh mất giá. Nhưng kiến thức và kỹ năng thì luôn đi theo mình. Dùng trí não để kiếm tiền luôn bền vững hơn dựa vào sức lực đơn thuần.
Tuổi trẻ là vốn liếng lớn nhất. Đừng đốt nó vào hưởng thụ sớm. Hãy đổi thời gian lấy kỹ năng, rồi dùng kỹ năng đổi lấy cơ hội. Đó mới là khoản đầu tư sinh lời bền vững nhất.
Tiết kiệm để làm chủ tương lai
Các em à, anh muốn nói với các em rằng: tiết kiệm không làm mình nghèo đi, mà ngược lại, nó cho mình sức mạnh để đứng vững. Khi chưa có tiền, hãy tiết kiệm bằng cách khác: tiết kiệm thời gian vô ích để học một kỹ năng mới, tiết kiệm năng lượng cho những điều thật sự có ý nghĩa.
Tuổi trẻ chính là vốn quý nhất. Đừng vội lựa chọn hưởng thụ ở cái tuổi mà các em hoàn toàn có thể phấn đấu. Hãy học cách tích lũy: tích lũy kinh nghiệm, tích lũy năng lực, tích lũy tiền bạc. Bởi đến cuối cùng, đó mới là vốn liếng thật sự để đi suốt cả hành trình dài phía trước.
Anh đã đi qua những ngày tháng chật vật và anh biết rõ, chỉ cần có chút tiết kiệm, cuộc đời sẽ bớt chênh vênh rất nhiều. Vậy nên, từ hôm nay, hãy để mỗi đồng em giữ lại trở thành một viên gạch xây lên sự tự do của chính mình.
